Bohol czyli Filipiny w turystycznej pigułce. W tym twierdzeniu nie ma przesady. Na wyspie Bohol znajdziemy wszystko, czego turyści szukają na Filipinach. Największą atrakcją są Czekoladowe Wzgórza, ale zainteresowaniem cieszy się również sanktuarium wyraków. Prócz tego na wyspie jest sporo wodospadów i niesamowita rzeka Loboc z licznymi atrakcjami. Przy okazji warto odwiedzić ciekawe miasteczka, pola ryżowe i dziewiczą dżunglę.
Wyspa Bohol
Wyspa Bohol znajduje się pomiędzy wyspami Cebu, Leyte i Mindanao. Jest stosunkowo duża, ma powierzchnię nieco ponad 4 tys. kilometrów kwadratowych. Zamieszkuje wyspę ponad milion dwieście tysięcy mieszkańców, więc liczba ludzi jest spora. Stolicą jest miasto Tagbilaran liczące ponad sto tysięcy mieszkańców.

Bohol Tagbilaran
Dotrzeć na wyspę jest stosunkowo łatwo. W Tagbilaran jest port promowy, więc można przypłynąć zarówno z Cebu jak i Manili. Bohol jest połączony z sąsiednią wyspą Panglao dwoma mostami, a na Panglao jest lotnisko, więc można skorzystać z lokalnych połączeń lotniczych. Na Bohol znajdziemy wiele możliwości noclegu, ale większość turystów stara się zakwaterować na Panglao ze względu na piękne plaże.

Bohol droga przez wieś
Niezależnie od tego gdzie się zakwaterujemy, poruszanie się po wyspie jest łatwe. Można skorzystać z usług lokalnych biur podróży, ale można ułożyć sobie plan zwiedzania samodzielnie. Wtedy zostaje nam do wyboru trójkołowiec z kierowcą, wynajęcie skutera lub samochodu.

Na trójkołowcach często są religijne napisy
Wynajęcie środka transportu daje nam możliwość swobodnego dysponowania czasem i wyboru atrakcji. Drogi są dobre jak na filipińskie warunki, więc można poruszać się stosunkowo szybko. Na większości jest dobra nawierzchnia, jedynie dojazdy do wodospadów są szutrowe i mocno dziurawe. Zatłoczona jest jedynie stolica, na pozostałych drogach ruch jest umiarkowany.

Szutrowa droga do wodospadu
Czekoladowe Wzgórza
Bohol ma unikalną w skali świata atrakcję, są to Czekoladowe Wzgórza. Co prawda sama nazwa jest smakowita, ale niestety górki raczej jadalne nie są. Nazwę zawdzięczają swojemu kolorowi. Ponieważ porośnięte są trawą, która w okresie pory suchej, czyli od lutego do maja wysycha, pagórki w tym czasie przybierają brązową barwę.

Czekoladowe Wzgórza
Wzgórza zajmują powierzchnię ponad pięćdziesięciu kilometrów kwadratowych. Ile ich jest? Tutaj znajdziemy różne dane, Wikipedia podaje, że mamy ich 1268 natomiast National Geographic twierdzi, że jest ich 1780.

Sporo pagórków
Mniejsza o ilość, ważny jest kształt. Naukowcy nie potrafią wyjaśnić jak powstały takie formy geologiczne, ale zawsze można oprzeć się na legendach. Jedna z nich twierdzi, że nieśmiertelny Arogo zakochał się w śmiertelnej kobiecie. Wielka musiała być to miłość, ponieważ po śmierci ukochanej Arogo wpadł w taką rozpacz, że jego łzy po wyschnięciu utworzyły takie właśnie stożki.

Bohol Czekoladowe Wzgórza
Czekoladowe Wzgórza najlepiej się ogląda ze specjalnej platformy widokowej zbudowanej na jednym z nich. U podnóża mamy duży parking, restaurację i sklepy z pamiątkami. Na szczycie jest luneta do oglądania dalszej okolicy. Niestety nie wolno w tym miejscu latać dronem, ale widok i tak zapiera dech w piersiach.

Zakaz latania dronem
Bohol Sanktuarium Wyraków
Wyraki lub jak ktoś woli tarsiery, to jedne z najmniejszych ssaków naczelnych i jedyne, które są wyłącznie drapieżnikami. Występują wyłącznie na Sumatrze, Celebes oraz właśnie na filipińskich wyspach Bohol i Mindanao. Są maleńkie, długość ciała od 10 do 15 centymetrów, ale za to ogon może dochodzić nawet do 30 centymetrów. Ważą od 50 do 150 gramów.

Wyrak
Ponieważ wyraki polują głównie w nocy, mają wielkie, nieruchome oczy skierowane do przodu. Dlatego muszą obracać głową o 180 stopni, ale uszy mogą się obracać aż o 360 stopni. Wszak owada powinny usłyszeć, by go upolować. Nie posiadają ośrodków węchu w mózgu. Potrafią bardzo daleko skakać, nawet do sześciu metrów.

Wyrak wygląda jak pluszak
Wyraki są samotnikami, więc potrzebują dużego terytorium łowieckiego i sporej przestrzeni. Polują nocą i nad ranem, a w dzień smacznie śpią, ale są czujne. Prowadzą nadrzewny tryb życia.

Bohol Tarsier
Wyraki odżywiają się głównie owadami, ale nie pogardzą małymi ptakami, jaszczurkami, wężami czy nietoperzami. Nie tkną za to żadnej zieleniny, więc menu mają raczej ograniczone.

Bohol jedzenie dla wyraków
Ochrona wyraków na Filipinach
Wyraki obecnie są gatunkiem zagrożonym, dlatego w naturalnym środowisku trudno je spotkać. Raczej nie ma szans, by wejść do dżungli i natknąć się na wyraka. Jednak na wyspie Bohol mamy taką możliwość. Jest to rezerwat, a właściwie Trasier Sanctuary. Niestety są też miejsca, w których można zobaczyć wyraki, ale w klatkach. Tych nie polecamy.

Bohol Sanktuarium Wyraków
Sanktuarium wyraków jest świetnie zorganizowane. Zwierzęta przebywają w swoim naturalnym środowisku. Codziennie rano przewodnicy i ochrona sprawdzają, na którym drzewie siedzi sobie wyrak i odpoczywa. W takim miejscu stoi człowiek z ochrony i pilnuje, aby zwiedzający zbytnio się nie zbliżali. Trzeba zachować odpowiednią odległość i ciszę.

Philippine Tarsier Sanctuary
Wyraki pewnie przyzwyczaiły się do obecności ludzi. Zwiedzający poruszają się po dżungli specjalnie wytyczonymi ścieżkami. Przewodnik prowadzi niewielką grupę od zwierzątka do zwierzątka. Po obejściu trasy można zwiedzić lokalne muzeum, no i oczywiście kupić pamiątki.

Bohol dżungla z wyrakami
Bohol i jego wodospady
Filipiny wodospadami słyną. Na wyspie Bohol jest ich bardzo dużo, ale siedem z nich jest przystosowane do przyjmowania turystów. Nam niestety nie udało się zobaczyć wszystkich, wybraliśmy tylko dwa. Co prawda dojazd do wodospadów często jest trudny, ale i tak wiele osób pokona szutrowe i dziurawe drogi by się do nich dostać.

Wodospad Camugao z góry
Cechą wspólną wodospadów jest nie tylko to, że dojazd do nich jest lekko utrudniony, ale również to, że trzeba zostawić środek transportu na płatnym parkingu i dotrzeć do nich na nogach idąc przez dżunglę. to dodatkowa atrakcja. Same wodospady są mniej lub bardziej zagospodarowane. Są jakieś ławeczki, czasem parasole, więc można spokojnie odpocząć i się zrelaksować.

Bohol miejsca wypoczynku przy wodospadzie
Wodospad Camugao
Wodospad Camugao to jeden z największych wodospadów na wyspie Bohol. Z parkingu, gdzie wnosimy symboliczną opłatę za wstęp i pozostawienie pojazdu, do wodospadu idziemy wyznaczoną ścieżką przez dżunglę. Na miejscu czekają nas niesamowite widoki i możliwość popływania. Są ławeczki, ale jest też człowiek, który pobiera dodatkowe opłaty za możliwość zajęcia miejsca.

Bohol wodpspad Camugao
Wodospad Kawasan
Z nazwą wodospadu Kawasan bardziej kojarzy się wyspa Cebu, ale Bohol ma również wodospad o tej samej nazwie. Kawasan jest chyba najlepiej zagospodarowanym wodospadem na wyspie. Po dojechaniu do trawiastego parkingu, przechodzimy dalej ścieżką pięknie poprowadzoną przez dżunglę.

Bohol ścieżka do wodospadu Kawasan
Prawdopodobnie specjalnie nasadzono przy ścieżce sporo ciekawych roślin, by turysta się nie nudził. Po drodze mijamy specjalne domki, gdzie można posiedzieć i nacieszyć się widokiem wodospadu albo wysuszyć się po kąpieli.

Kawasan miejsca wypoczynku
Ilość wody w wodospadzie nie jest duża ponieważ spływa ona z tarasów ryżowych na szczycie wzgórza, ale można stanąć pod samym wodospadem i nacieszyć naturalnym natryskiem, a później popływać w niezbyt głębokim jeziorku.

Bohol wodospad Kawasan
Bohol i pola ryżowe
Niewątpliwą atrakcją Filipin są pola ryżowe. Często mają one formę tarasów, ale wówczas dostęp do nich wymaga trochę czasu i wysiłku. Poruszając się po wyspie natkniemy się na pola ryżowe obok drogi. Warto się wówczas zatrzymać i popatrzeć na ciężką pracę rolników.

Bohol pole ryżowe
Loboc
Loboc to gmina licząca 16 tysięcy mieszkańców, ale to też urocze miasteczko. Wszystkim turystom zwiedzającym wyspę Bohol, Loboc kojarzy się jednak z rzeką o tej samej nazwie. Atrakcji związanych z rzeką jest tak dużo, że wymagają osobnego wpisu.

Bohol Loboc
The server is very fast.